O wzorcu projektowym Singletonu słów kilkaJune 2008

Na polskiej Wikipedii przeczytałem, iż singleton jest uważany za antywzorzec. To zdanie wzburzyło mnie dość mocno, ale gdy emocje tego strasznego przeżycia opadły zastanowiłem się, dlaczego autor tak napisał.

Faktem jest, iż singleton jest często nadużywany przez programistów, którzy nie potrafią zaprojektować aplikacji w prawidłowy sposób. Uciekają się więc wtedy do singletonów i w każdym miejscu kodu wywołują Sth.instance().doSth(). Twierdzą przy tym, że ich aplikacja jest zaprojektowana w pełni obiektowo i, co więcej, korzystają z wzorca projektowego Singletonu!

Patrząc na to realnie, stworzyli sobie zmienną globalną - a to nie ma nic wspólnego z projektowaniem zorientowanym obiektowo. W rzeczywistości powstała tylko karykatura wzorca projektowego - co wcale nie oznacza, iż prawidłowy Singleton jest antywzorcem. Temu stwierdzeniu mówię stanowcze “nie” :)

Kiedy więc zastosowanie wzorca Singletonu ma sens? Jest kilka przypadków, w których singleton jest idealnym rozwiązaniem:

• gdy musi istnieć tylko jedna instancja danej klasy
• gdy z przyczyn wydajnościowych nie warto tworzyć i niszczyć w wielu miejscach instancji danej klasy

Przykładem z życia wziętym jest np. biblioteka Session z frameworka KohanaPHP. Biblioteka Session ma sterownik native, database oraz cookie i w zależności od wybranej operacji zachowuje sesję którymś ze sposobów. Jako że sesja istnieje tylko jedna (logicznie patrząc - użytkownik jest jeden na każde uruchomienie skryptu), stworzenie drugiej instancji sesji było całkowicie bez sensu; co więcej, mogłoby zniszczyć dane wykonane przez pierwszą sesję.

Drugim przykładem jest baza danych. Nawiązywanie połączenia z serwerem bazy danych zawsze zabiera trochę czasu. Gdyby dziesięć różnych modeli z mojej aplikacji miało tworzyć, po czym już za chwilę zamykać połączenie - straciłbym cenne milisekundy na każdym żądaniu.

Podsumowując, używajmy Singletonu z głową i zgodnie z założeniami. W innym wypadku będzie to tylko czysty singletonitis ;)

P.S. Kilka dni temu założyłem sobie mikro-devbloga na Pingerze. Wszystkich zainteresowanych krótkimi wpisami developerskimi serdecznie zapraszam.